Met het thema dierendag in gedachten schoot mij ineens het schilderij te binnen dat ik begin deze zomer in het Prado in Madrid heb gezien: Het vogelconcert van Frans Snyders. Een boek en vogels… Perfect dacht ik zo en daarom deze week aandacht voor dit specifieke schilderij.
Het vogelconcert
In het midden van het schilderij zit een uil op een muziekboek dat in een boom met weinig bladeren hangt. Daarom heen zie je veel verschillende vogelsoorten. Ik heb me laten vertellen dat het 15 verschillende soorten zijn, naast de uil zijn dat onder andere een paradijsvogel, een papegaai, een pestvogel en een goudvink. Schilderijen met deze voorstellingen worden vogelconcerten genoemd en waren populair in de 17e eeuw.
Door de eeuwen heen stond de uil zowel symbool voor wijsheid als domheid. Denk maar eens aan Tijl Uilenspiegel of aan de term uilskuiken. Doordat een nachtdier overdag slecht zou zien werd hij geassocieerd met foute zaken die het daglicht niet kunnen verdragen.
Maar hier lijkt de uil toch meer symbool te staan voor wijsheid, door als dirigent de leiding te nemen over de zangvogels. Het hele schilderij kan wel eens bedoeld zijn voor de gedachte “wanneer je goed luistert, hoor je mooie dingen”.
Frans Snyders
De Vlaamse schilder Frans Snyders werd geboren in 1579 en overleed in 1657. Hij was gespecialiseerd in jachttaferelen, dieren en stillevens tijdens de barokperiode. In de tijd was het gewoon dat Vlaamse barokschilders regelmatig samenwerkten vanwege hun verschillende specialisaties. Zo hebben Peter Paul Rubens en Frans Snyders enkele malen samen aan een schilderij gewerkt, bijvoorbeeld bij het werk ‘Prometheus Bound’.
Dierendag
Nog enkele weetjes over dierendag. Wist je dat:
- Dierendag pas sinds de 20e eeuw wordt gevierd?
- Francicus van Assisi de beschermheilige van de dieren is geworden omdat hij volgens de overlevering met dieren zou kunnen praten?
- Dat 4 oktober de datum is dat Franciscus van Assisi werd begraven?
Joep was ook heel trots dat hij mee mocht werken aan dit onderwerp.